Τι είναι μουσείο;
Ποιος είναι ο σκοπός του;
Ποια είναι η θέση του στην κοινωνία;
Ποιος είναι ο ρόλος του;
Ποια η λειτουργία του;
Πώς εξελίσσονται τα μουσεία ανά τους αιώνες;
Πώς αντιμετωπίζουν τις συλλογές τους;
Πώς τα μουσεία εμπλέκονται με τον κόσμο μέσω των αντικειμένων;
Ποιά είναι η σχέση τους με το κοινό τους;
Το Μουσείο είναι ουδέτερος χώρος;
Παράγει ιδεολογία;
Κατασκευάζει κοινωνικές πραγματικότητες;
Πώς εντάσσονται τα μουσεία στον κοινωνικό κόσμο του σήμερα;
Πώς επαναπροσδιορίζεται η θέση τους στην κοινωνία;
Πώς ερμηνεύονται τα μουσεία υπό το πρίσμα του μεταμοντερνισμού;
Αυτά είναι κάποια από τα ζητήματα τα οποία θα μας απασχολήσουν στον πρώτο κύκλο μαθημάτων Ανθρωπολογίας και Μουσείων. Καλωσήρθατε!
19 Φεβ 2008
What is the single most important function of museums?
Εγγραφή σε:
Σχόλια ανάρτησης (Atom)
1 σχόλιο:
Μαίρη Ευσταθίου
Πώς εξελίχθηκαν τα μουσεία ανά τους αιώνες
Μπρος λοιπόν
λησμομήσετέ με αν κοτάτε –
οι σαύρες των μνημείων αγνοούν και γλύπτες και αρχιτέκτονες
Οδ. Ελύτης, Τρία Ποιήματα με σημαία ευκαιρίας
Τι είναι αυτό που οδηγεί έναν συλλέκτη, ένα μουσείο, μια ομάδα ειδικών εν τέλει μια κοινωνία ολόκληρη να αποσπάσει τμήματα της φύσης αποδίδοντάς τους πολιτισμική αξία; Και πόσο σταθερή είναι αυτή η πολιτισμική αξία μέσα στο χρόνο;
Η ιστορική ανασκόπηση της ιστορίας των μουσείων προϋποθέτει τον κριτικό αναστοχασμό (E.Hooper-Greenhill, 13) και την κριτική αποσαφήνιση του νοήματος που φέρουν τα αντικείμενα καθώς και το πώς αυτά σχετίζονται με το συλλέγειν (S. Pearce, 24) και άρα με την πράξη αφενός της επιλογής και αφετέρου της κτήσης τόσο των αντικειμένων άρα και του νοήματός τους. Η κοινωνική και πολιτισμική σημασιοδότηση των μουσειακών αντικειμένων εξαρτάται από αυτά που η Pearce ονομάζει μετα-αφηγήματα που δεν είναι άλλο από τις γνωσιακές δομές, τις επιστημολογικές παραδοχές με τις οποίες κατασκευάζεται η αλήθεια κάθε εποχής και επομένως και αξιολογικά και ιεραρχικά συστήματα που με τη σειρά τους καθορίζουν και τις κατηγοριοποιήσεις και ταξινομήσεις που εφαρμόζουν τα μουσεία. Το μετα-αφήγημα είναι τελικά ένας τρόπος διαμεσολάβησης της πραγματικότητας, της ίδιας της φύσης αφού τρόπος για άμεση γνώση δεν είναι εφικτός. Τα τρία διαφορετικά επιστημολογικά μοντέλα που περιγράφει ο Φουκώ από την Αναγέννηση στο Διαφωτισμό και από εκεί στη νεωτερικότητα κάνουν σαφές το πώς διαφορετικοί επιστημολογικοί παράγοντες επηρεάζουν την εκθεσιακή λογική και το σύστημα απόδοσης νοήματος περνώντας από τα αντικείμενα θησαυρούς στα πριγκηπικά μέγαρα στα αντικείμενα φορείς-γνώσης της μετέπειτα εποχής και στη συνέχεια στα διαδραστικά αντικείμενα των σημερινών μουσείων, τα οποία μέσα στο κλίμα αναστοχασμού και αμφισβήτησης των παραδοχών που επικρατούν στην ύστερη νεωτερικότητα επιχειρούν να εκτυλίξουν τη συνθετότητα του νοήματός τους μέσα από την επικοινωνία με το κοινό.
Οι επιστημολογικοί παράγοντες δεν διαμορφώνονται βέβαια σε κενό ιστορίας. Γι’ αυτό και η μελέτη της διαμόρφωσης και του ρόλου του μουσείου ως θεσμού στη διαχρονία του πρέπει να λαμβάνει υπόψη της τα ιστορικά συμφραζόμενα, που σημαίνει τις ιδιαίτερες κοινωνικο-πολιτικές, οικονομικές και πολιτισμικές συνθήκες που το γέννησαν χωρίς να αποσιωπά το ρόλο των σχέσεων εξουσίας στη δεδομένη κοινωνία και το πώς αυτές σχετίζονται με τον έλεγχο και την ιδεολογική διαχείριση της γνώσης. Βλέπουμε δηλαδή πως ήδη από την αρχαιότητα ένας θεσμός που σχετίζεται άμεσα με την κατοχή και την διαχείριση της γνώσης συνδέεται με την αίγλη της δυναστείας των Πτολεμαίων στην Αλεξάνδρεια, στην κοινωνική προβολή των αναγεννησιακών ηγεμόνων, όπως στην οικογένεια των Μεδίκων στην Φλωρεντία, από εκεί στην ανάδειξη του μεγαλείου του έθνους μετά τη Γαλλική επανάσταση και στη συνέχεια στην συλλεκτική βουλιμία της εποχής της αποικιοκρατίας, όπου μία ηγεμονική δυτική δύναμη επιζητά μέσω της κατοχής αντικειμένων και υλικών μαρτυριών από όλο τον κόσμο να οικειοποιηθεί και να ελέγξει την οικουμενική γνώση, ιστορία και παράδοση.
Δημοσίευση σχολίου