ανθρωπολογια και μουσεια-ΑΛΕΞΙΟΥ ΝΙΚΗ

ΝΙΚΗ ΑΛΕΞΙΟΥ
Πώς κατανοείται η ανθρωπολογία στα μουσεία;
Ανθρωπολογία είναι η επιστήμη που μελετά τον άνθρωπο στη σωματική, αλλά και την κοινωνική του υπόσταση. Μελετά την ανθρώπινη συμπεριφορά και τις σχέσεις του ανθρώπου με την θρησκεία, την τεχνολογία, την κοινωνία στην οποία ανήκει…
Τον 20ο αιώνα αναπτύσσεται η ανθρωπολογία των μουσείων η οποία δεν πρέπει να συγχέεται με την επιστήμη της μουσειολογίας. Η μουσειολογία ταυτίζεται με καθαρά πρακτικούς σκοπούς οι οποίοι αφορούν στην οργάνωση των μουσείων, ενώ η ανθρωπολογία σχετίζεται με το θεωρητικό κυρίως πλαίσιο: νοηματοδοτεί τα αντικείμενα των μουσειακών συλλογών, καθορίζει την ταυτότητά τους και δημιουργεί αντιλήψεις για τις κοινωνίες στις οποίες ανήκουν.
Αρχικά, η ανθρωπολογία εντοπίζεται στα εθνογραφικά μουσεία. Με το φαινόμενο του αποικισμού και τη δημιουργία εθνογραφικών μουσείων, η ανθρωπολογία εισχωρεί στους χώρους αυτούς και νοηματοδοτεί τις συλλογές αντικειμένων που ανήκουν στους ξένους, τους ‘άλλους’. Μέσα στο πλαίσιο αυτό βλέπουμε την ανθρωπολογία να αποκτά καταχρηστικό χαρακτήρα και να προσδιορίζει, να δίνει στους ‘άλλους’ χαρακτήρα συχνά μη αντικειμενικό. Ταξινομώντας και νοηματοδοτώντας συλλογές, καλλιεργεί πολιτικό υπόβαθρο και δημιουργεί σχέσεις εξουσίας.
Τα τελευταία χρόνια γίνονται προσπάθειες για γόνιμο συνδυασμό ανθρωπολογίας και μουσειολογίας στη διδασκαλία, ώστε να συνδυάζεται το καθαρά πρακτικό με το θεωρητικό υπόβαθρο στη μελέτη των μουσείων. Παράλληλα, παρουσιάζεται η ανάγκη επαναπροσδιορισμού των δύο επιστημών για ουσιαστικότερη προσέγγιση κι εξέταση των μουσειακών χώρων.

Mary bouquet “Introduction: Academic anthropology and the Museum. Back to the future” στο: Mary Bouquet Academic anthropology and the Museum. Back to the future, N.Y.-Οξφόρδη 2001, σ. 1-16
Michael Ames, “Cannibals tours, glasses boxes and the politics of interpretation” στο: S. Pearce ( επιμ.) Interpreting Objects and Collections, Λονδίνο-Ν.Υ. 1994, σ. 98-106.